Choroba Alzheimera jest postępującą chorobą, która powoduje degeneracje i obumieranie komórek mózgowych. Choroba Alzheimera jest nieodwracalną, postępującą chorobą mózgu, która powoli niszczy pamięć i zdolności myślenia, a ostatecznie zdolność wykonywania najprostszych zadań.
Większość osób z chorobą Alzheimera ma 65 lat i więcej, ale nie jest to normalny proces starzenia. Na świecie, na Alzheimera choruje około kilkadziesiąt milionów osób, ale tak niewiele wiemy o przyczynach tej choroby i brak na nią leków.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą formą demencji u osób starszych i obejmuje szereg objawów: utratę pamięci, trudności z myśleniem, mową, wykonywaniem codziennych czynności. Alzheimer jest chorobą postępującą. Oznacza to, że z biegiem czasu coraz większa części mózgu ulega uszkodzeniu, pojawia się więcej objawów, a także nasilają się.
Jakie są czynniki ryzyka choroby?
Pierwszym z nich jest wiek - choroba dotyka najczęściej ludzi po 65 roku życia. Choroba dwukrotnie częściej dotyka kobiety, prawdopodobnie wynika to ze spadku poziomu hormonu estrogenu po okresie menopauzy.
Pewne choroby jak cukrzyca, udary, problemy z sercem, wysoki poziom cholesterolu i ciśnienia krwi zwiększają ryzyko choroby. Istnieją też genetyczne obciążenia w rodzinnie które mogą zwiększać prawdopodobieństwo choroby nawet we wcześniejszym wieku.
Na chorobę Alzheimera nie ma lekarstwa, to choroba śmiertelna, można jednak leczyć niektóre objawy a tym samym usprawnić pacjentów do lepszego funkcjonowania. Dlatego bardzo ważne jest rozpoznawanie choroby w jak najwcześniejszym stadium.
Jakie są objawy Alzheimera?
Jednym z najczęstszych objawów choroby Alzheimera, szczególnie we wczesnym stadium jest utrata pamięci. Sporadyczne zaniki pamięci ma każdy z nas i jest to normalne, że zapominamy gdzie odłożyliśmy w pośpiechu okulary, czy nie pamiętamy nazwiska dawno nie przywoływanej osoby.
Utrata pamięci związana z chorobą Alzheimera utrzymuje się i pogarsza, wpływając na zdolność do funkcjonowania w pracy lub w domu. Osoby z chorobą notorycznie gubią rzeczy, nie pamiętają gdzie je odłożyły albo zostawiają je w nieodpowiednich miejscach. Nie pamiętają niedawnych zdarzeń i rozmów, zapominają imiona najbliższych, gubią się w otoczeniu które dobrze znały.
Pacjenci mają problemy z koncentracją, liczeniem co utrudnia im choćby zrobienie zakupów, płatności rachunków. Tracą poczucie czasu, zapominają daty, pory roku.
Oznaką choroby Alzheimera mogą być kłopoty ze wzrokiem i nie chodzi tu o zmiany widzenia związane z zaćmą, ale o trudności w rozróżnieniu koloru, zaburzenia równowagi ze względu na złe ocenienie odległości lub kontrastu. Często w mowie pojawiają się kłopoty z doborem słów, dobierają niewłaściwe określenia, nie mogą włączyć się do rozmowy.
Postępująca choroba utrudnia a nawet uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie. Chora osoba zapomina o podstawowych funkcjach życiowych, zaniedbuje higienę, spożywanie posiłków, codzienne czynności życiowe stają się niemożliwe bez pomocy innych osób.
Opieka nad osobą chorą też bywa trudna bo zmiany w mózgu, które poczyniła choroba wpływają na stany emocjonalne chorych. Chorzy mogą być apatyczni, wycofani, mogą mieć urojenia i być podejrzliwi, drażliwi a nawet agresywni. Musimy pamiętać że zachowania osób nie wynikają z ich złej woli, charakteru ale zaburzeń w mózgu spowodowanych chorobą.
Średnio ludzie z chorobą Alzheimera żyją 8–10 lat od wystąpienia pierwszych objawów, ale jest to bardzo zróżnicowane, głównie w zależności od tego, ile lat miała osoba, kiedy po raz pierwszy zachorowała na chorobę Alzheimera.
Diagnoza Alzheimera zmienia życie zarówno osób z rozpoznaniem, jak i ich bliskich. Chociaż obecnie nie ma lekarstwa, to dostępne są metody leczenia, które mogą pomóc złagodzić niektóre objawy.
Badania wykazały, że pełne wykorzystanie dostępnego leczenia, opieki i wsparcia może poprawić jakość życia. Choć nie znamy dokładnie przyczyn choroby to regularne ćwiczenia fizyczne mogą być korzystną strategią zmniejszania ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera i demencji naczyniowej.
Ćwiczenia mogą bezpośrednio przynosić korzyści komórkom mózgowym, zwiększając przepływ krwi i tlenu w mózgu. Również dieta, utrzymująca właściwy poziom cholesterolu, bogata w tłuszcze nienasycone, warzywa, ryby i produkty pełnoziarniste a ograniczające spożycia czerwonego mięsa wpływa na kondycję naczyń krwionośnych i komórek nerwowych.
Kondycję mózgu poprawiają też kontakty społeczne, stałe stymulowanie komórek mózgowych poprzez formy aktywności umysłowych np. gry, rozwiązywanie krzyżówek, rozwijanie hobby.
Jakie są metody leczenia?
Chorobę Alzheimera po raz pierwszy opisano w 1906 r. Niemiecki lekarz psychiatra i neuropatolog Alois Alzheimer, który opisywał przypadek swojej pacjentki cierpiącej na głęboką demencję.
Po śmierci pacjentki w przeprowadzonej sekcji zwłok, zaobserwował dramatyczny skurcz i nieprawidłowe złogi w jej mózgu oraz wokół komórek nerwowych. Współpracujący z doktorem Alzheimerem niemiecki psychiatra Emil Kraepelin, po raz pierwszy w swojej książce z dziedziny psychiatrii nazywa „chorobę Alzheimera”.
Kolejne lata rozwoju nauki, wynalezienie mikroskopu elektronowego, dawały możliwość bardziej szczegółowych badań mózgu. W 1974 roku, kiedy powołano Narodowy Instytut ds. Starzenia się, badania nad chorobą Alzheimera, stały się jednym z kluczowych zagadnień instytutu.
Choroba Alzheimera, uznawana za najczęstszą przyczynę demencji i zagrożeniem dla zdrowia publicznego, stała się poważnym wyzwaniem dla lekarzy i naukowców. Coraz większa liczba osób cierpiących na Alzheimera i większa świadomość społeczeństwa o chorobie, spotęgowała wysiłki nad badaniem choroby, szukaniem przyczyn i sposobów zahamowania lub złagodzenia jej objawów.
W 1980 roku powołano wolontariacką organizacją zdrowotną Stowarzyszenie Alzheimera, która zajmuje się wsparciem i dofinansowaniem badań naukowych i ośrodków dla pacjentów z chorobą. Organizacja zwołuje sympozja i konferencje uświadamiając problem pacjentów dotkniętych chorobą, a także szukając i proponując rozwiązania ułatwiające opiekę nad pacjentem.
Wiele znanych osób doświadczając choroby swoich bliskich, wspiera finansowo organizację, nagłaśnia problem nasilającej się choroby naszego społeczeństwa.
Dalsze badania zaowocowały zidentyfikowaniem głównego składnika płytek mózgowych w chorobie Alzheimera podejrzanego o wywoływanie uszkodzeń komórek nerwowych, to białko beta-amyloid. Kolejne białko Tau wywołuje inną patologiczną cechę która jest charakterystyczna dla choroby i powoduje zwyrodnienie komórek nerwowych.
I choć odkryć tych dokonano prawie 40 lat temu, to do dzisiaj nie udało się opracować skutecznego leku. Pierwsze wprowadzone leki w bardzo niewielkim stopniu wpływają na opóźnienie postępujących objawów, ale nie blokują choroby.
Rozwijające się sposoby diagnostyczne, zakrojone badania kliniczne a także niezwykłe postępy w dziedzinie genetyki, rzucają ciągle nowe światło na chorobę Alzheimera i dają nadzieję na znalezienie leku.
Amerykańska Agencji ds. Żywności i Leków zatwierdziła lek Leqembi, pierwszy lek modyfikujący przebieg choroby we wczesnym stadium choroby Alzheimera i stanu poprzedzającego.
Firma Elisa produkująca lek Leqembi, stwierdziła, że badania kliniczne wykazały o 27% wolniejsze tempo postępu objawów, jednak nie zapobiega ich pogorszeniu. Analizy i wyniki porównawcze w instytucie badawczym w Kalifornii liczą na wskaźnik poprawy około 9 %.
Problematyczne jest też podawanie leku, który musi być w formie iniekcji dożylnej tylko w warunkach klinicznych. Dobór pierwszych pacjentów poddanych leczeniu, musi być też bardzo staranny, wykluczający niektóre inne choroby, ponieważ skutki uboczne leku mogą wywoływać obrzęk mózgu czy krwawienia mózgowe, których doświadczyło aż 13 % pacjentów.
Był to stan przemijający występujący w ciągu pierwszych 3 miesięcy, jednak stan zdrowia niektórych pacjentów może dyskwalifikować do leczenia tym lekiem. Nie jest to więc jeszcze powód do euforii, ale na pewno spory krok i nadzieja, że badania genetyczne dadzą nam więcej odpowiedzi i skuteczniejszą walkę z chorobą.
Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zaprezentowanej w serwisie ekup.pl.
