Urlop, wakacje w letnim kurorcie sprzyja śmieciowemu jedzeniu. Nie odmawiamy sobie frytek, hamburgerów, gofrów z bitą śmietanom i wielu tłustym przekąskom. Tydzień niezdrowego jedzenia to jeszcze nie katastrofa, gorzej jeśli takie produkty goszczą regularnie w naszym menu.
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że ma podwyższony poziom cholesterolu, ponieważ nie doświadcza z tego powodu żadnych dolegliwości. Nie znaczy to jednak, że poziom cholesterolu we krwi nie ma znaczenia dla naszego zdrowia. Wysoki poziom cholesterolu choć nie daje objawów, zwiększa ryzyko udaru mózgu i zawału serca.
Cholesterol to substancja lipidowa wytwarzana przez wątrobę w celu ochrony nerwów i produkcji tkanki komórkowej oraz niektórych hormonów. Ilość wytwarzanego cholesterolu przez wątrobę zaspokaja w 80 % zapotrzebowanie organizmu. Pozostały cholesterol dostarczany jest z pożywieniem. Zawartość cholesterolu we krwi jest regulowana przez wątrobę.
Po posiłku cholesterol jest wchłaniany z jelita cienkiego, a następnie metabolizowany i magazynowany w wątrobie. Nadmiar cholesterolu odkłada się w ścianach tętnic. Tworzą się obszary tłuszczowe zwane blaszkami, które z czasem stają się twardsze, przez co tętnice są sztywniejsze i węższe. Ten proces nazywa się miażdżycą.
Światło tętnicy staje się zwężone, przez co trudniej przepływa krew. Obciąża to serce, które jest niedotlenione i musi pracować ciężej, aby pompować krew w organizmie. W końcu serce może stać się słabe i nie może pracować tak dobrze, jak powinno. Tworzą się też skrzepy krwi na stwardniałych częściach tętnic. Skrzepy krwi są w stanie całkiem zablokować tętnicę, odcinając dopływ krwi.
Fragmenty skrzepu może się oderwać i utknąć w tętnicy lub żyle w innej części ciała, co może wywołać zawał serca lub udar. Zablokowane naczynia krwionośne mogą również powodować mini udary znane jako przemijający atak niedokrwienny, które są znakami ostrzegawczymi przed mogącym nastąpić udarem.
Miażdżyca powoduje też chorobę tętnic obwodowych, co skutkuje niedokrwieniem kończyn, ból, problemy z chodzeniem, czasem nawet kończy się amputacją kończyny. Problemy z niedokrwieniem mózgu objawiają się różnymi rodzajami demencji, kłopotami z pamięcią, myśleniem i mówieniem.
Jak kontrolować cholesterol?
Badanie cholesterolu wykonuje się w laboratorium z pobranej próbki krwi obwodowej. Pacjent powinien być na czczo, czas postu przed badaniem cholesterolu wynosi zwykle od 9 do 12 godzin. W próbce krwi oznaczane są poziomy cholesterolu. Istnieją dwie główne formy cholesterolu: lipoproteiny o niskiej gęstości LDL określane jako „zły” cholesterol, oraz lipoproteiny o dużej gęstości, czyli HDL, zwane również „dobrym” cholesterolem.
To LDL jest głównym źródłem blaszki zatykającej tętnice, a HDL usuwa cholesterol z krwi. We krwi znajduje się też inny rodzaj tłuszczu zwany trójglicerydami, który podobnie jak wysoki poziom LDL, jest powiązany z chorobami serca.
Osoby dorosłe powinny wykonywać badanie średnio co 5 lat, a po przekroczeniu wieku 45 lat co 1-2 lata. Badanie cholesterolu powinno robić się także dzieciom od około 10 roku życia, gdyż coraz częściej zauważa się nieprawidłowości w wynikach u dzieci.
Poziom cholesterolu różni się w zależności od wieku, wagi i płci. Prawidłowe wyniki cholesterolu całkowitego u osób dorosłych muszą się mieścić w granicach 125 do 200 mg/dl. LDL powinien być mniejszy niż 100mg/dl zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Poziom trójglicerydów powinien być niższy niż 150 mg/dl. U dzieci całkowity poziom cholesterolu powinien być niższy niż 175 mg/ dl.
Na poziom cholesterolu wpływa wiele czynników, ale przede wszystkim:
- dieta - zawierająca nasycone tłuszcze zwierzęce, tłuszcze trans, cukry proste, węglowodany proste
- aktywność fizyczna - brak ruchu przyczynia się do wzrostu poziomu cholesterolu
- palenie tytoniu - zwiększa poziom LDL a obniża HDL
- waga ciała - nadwaga i otyłość zwykle idzie w parze z nieprawidłowym cholesterolem
- czynniki genetyczne
- wiek i płeć - zwykle mężczyźni mają wyższy poziom cholesterolu ale u kobiet LDL po menopauzie wzrasta
- stres
Jak obniżyć poziom cholesterolu?
Należy zmniejszyć spożycie tłuszczów nasyconych a ilość tłuszczu ogółem w całkowitej liczbie kalorii dziennie powinna być poniżej 30%. W diecie powinniśmy ograniczyć czerwone mięso, tłuste mleko, żółte sery na rzecz nisko-tłuszczowego nabiału, chudego mięsa drobiowego.
Wskazane są produkty zawierające kwasy tłuszczowe omega-3, ryby morskie, orzechy, migdały, oleje roślinne. Dietę należy wzbogacić o dużą ilość warzyw i produktów pełnoziarnistych. Ograniczyć w potrawy smażone, mocno przetworzone. Wymiataczem cholesterolu z naszego organizmu jest błonnik, owoce cytrusowe, nasiona babki płesznik , czosnek.
Regularne ćwiczenia fizyczne i stałe kontrolowanie wagi ciała powinno wpisać się w stały rytm życia.
Czasami w celu redukcji złego cholesterolu konieczne jest podawanie suplementów zawierających niacynę, kwasy omega-3, lub leków zawierających statyny - blokujące wytwarzanie złego cholesterolu w wątrobie lub leki zawierające inhibitory wchłaniania cholesterolu, oraz żywice kwasu żółciowego.
Leki przepisywane są przez lekarza i kuracja przeprowadzana pod jego kontrolą. Zanim jednak doprowadzimy do stanu chorobowego lepiej kontrolujmy poziom cholesterolu i reagujmy na podwyższony poziom zmianami w naszym stylu życia.
Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zaprezentowanej w serwisie ekup.pl.
